Hoe weet je zeker dat de lente in het land is?
Als de zwaluwen terug opduiken natuurlijk!
Wie kan er immers zijn glimlach onderdrukken als hij de eerste zwaluwen van het jaar het luchtruim ziet doorklieven? We kennen voornamelijk de huis- en de boerenzwaluwen omdat deze dicht bij de mens leven. Zo maken huiszwaluwen hun typische komvormige nestjes onder dakranden. Boerenzwaluwen zitten liever lekker beschut op stal waar ze hun kommetje op een richel of balk bouwen. Dan zijn er ook nog hun schuwere neefjes, de oeverzwaluwen. Zij verblijven liever op open terrein waar kale steilwanden aanwezig zijn. Die hebben ze nodig om een nestgang uit te graven die tot een meter diep kan reiken. Het zijn harde werkers en ze hebben dan ook veel voedsel nodig om hun energie op peil te houden. Op hun menu staan vliegende insecten, welke ze vinden boven het water. In volle vlucht en met wijd opengesperde snavel plukken ze deze lekkere hapjes moeiteloos uit de lucht. Oeverzwaluwen houden van gezellig samen zijn; Soms kan je in een kolonie meer dan 50 broedparen terugvinden. Onder gunstige omstandigheden brengt een koppeltje twee broedsels per jaar groot die telkens uit 4 tot 6 eitjes bestaan.
De grootte van de populatie oeverzwaluwen in onze contreien wordt sterk beïnvloed door twee factoren. Enerzijds het succes van de voortplanting en anderzijds de omstandigheden onderweg en in hun overwinteringsgebied. Ze overwinteren in Afrika, in de Sahelregio. Dat betekent dat dit kleine vogeltje van amper 14 gram, tweemaal per jaar de Saharawoestijn moet oversteken. In zeer droge jaren in de Sahel zijn hun overlevingskansen lager. Daar hebben we hier minder invloed op, maar op hun voortplantingssucces wel. Door het rechttrekken van waterlopen en het verstevigen van dijken, hebben we ontzettend veel habitat van deze soort vernield. Daardoor gaan de aantallen de laatste jaren sterk achteruit. Ze wijken noodgedwongen uit naar zandgroeves en bouwterreinen waar ze hun toevlucht zoeken in tijdelijke grondhopen, zo ook in een groeve in Lubbeek. Zulke (tijdelijke) zandhopen zijn echter riskante plaatsen zijn om je nestgang te graven. Om hen van een permanent zomerverblijf te voorzien heeft Regionaal Landschap Noord-Hageland daarom samen met de provincie Vlaams-Brabant, Natuurpunt Lubbeek en Ecowerf in het natuurgebied “De Sloep” te Pellenberg een kunstmatige oeverzwaluwwand aangelegd. We plaatsten deze langs een vijver waar de vogels de voorbije jaren graag kwamen foerageren. In april keerden de zwaluwen terug en werden de eerste groepjes zwaluwen gespot boven het water. We zijn razend benieuwd wat ze van ons bouwwerk vinden en of ze ervoor gaan kiezen om er dit jaar hun jongen groot te brengen. Wordt -hopelijk positief- vervolgd…
