Soort in de kijker: Vuursalamander



Delen

Vuursalamander (Salamandra salamandra)

Als afsluiter van 2021 kiezen we voor een zeldzame soort: de vuursalamander. Het is een grote, stevige landsalamander met een unieke geelzwarte tekening.  De soort komt in Noord-Hageland maar op enkele locaties voor.

Tijdens de winter verschuilen de meeste amfibieën zich: ze zijn in winterslaap. Niet zo voor de vuursalamander! Door ons gematigd klimaat is het niet uitzonderlijk dat de soort actief is in de winterperiode. Een vochtige, donkere avond met temperaturen rond 10 graden vormen de perfecte weersomstandigheden voor de vuursalamander. Sommige vrouwtjes zetten op zo'n moment volop larven af. Vanaf het moment dat de grondwaterspiegel begint te stijgen in het najaar en er water is te vinden in het bos, maken ze hier gebruik van. Afhankelijk van de weersomstandigheden blijven ze dit doen tot in de lente. Bij strenge winters zullen vroeg in het najaar afgezette larven het wellicht niet halen. Bij zachte winters hebben deze larven echter een voorsprong. Zij hebben dan de grootste kans om verder op te groeien moest de gracht of plas vroeg droogvallen tijdens een droge lente. 

In hun ideale habitat vinden we ook in Vlaanderen nog stabiele populaties van de vuursalamander terug. We hebben als mens echter veel van dat habitat ingenomen. In onze streek vertoeven ze het liefst in vochtige eiken- en beukenbossen die niet té nat worden in de winter. Net op deze locaties hebben wij in het verleden onze huizen gebouwd en onze akkers aangelegd. Daardoor bleven de de salamanders achter op hun kleine eilandjes van geschikt bos. Paradoxaal genoeg is dat momenteel misschien hun redding. Er waart een groot gevaar door Europa: Batrachochytrium salamandrivorans is een Aziatische schimmel die via exotische salamanders in terraria zijn weg heeft gevonden naar onze natuur.  Besmettingshaarden vind je onder meer in Nederlands Limburg, het oosten van Wallonië, de Eifel en delen van het Ruhrgebied. De schimmel veroorzaakt een bijzonder agressieve ziekte die 99 procent van de dieren in besmette populaties wegvaagt. 

Ben je in deze gebieden gaan wandelen? Maak dan je schoeisel goed proper en laat het goed drogen voordat je onze bossen intrekt. Op deze manier hopen we onze vuursalamanders nog lang te kunnen koesteren. 

Wil je graag meer weten over de zwart-gele diertjes? Hyla, de werkgroep rond amfibieën en reptielen van Natuurpunt, organiseerde onlangs een webinar over de soort.  Je kan de opname hier herbekijken.